
Deze video is mogelijk gemaakt door het Lerarencollectief. Klik hier om lid te worden.
Online lesgeven aan kleuters is een uitdaging. Elke school is daar nu een weg in aan het zoeken. Ik wil je graag op weg helpen met het aanbieden van een zo goed mogelijk programma aan je klas. Ik heb op deze pagina daarom mijn (ICT) tips voor je op een rij gezet.
De basis voor afstandsonderwijs aan kleuters zijn niet je digitale middelen, maar de (leer)doelen die je wilt behalen. Alleen kun jij dit nu niet meer rechtstreeks in je klas. Jij gaat ouders helpen om deze doelen samen met hun kind te behalen. De ouder is bij jonge kinderen altijd in beeld, ook al maak je een filmpje. Een kleuter kan een filmpje nooit zelfstandig opstarten.
Bij kleuters zijn ouders bepalend voor het succes van onderwijs op afstand. Wanneer je dit beseft kun je ouders helpen en sta je open. Je ziet het belang van deze driehoek: Ouder-kind-leerkracht. De leerkracht is de steun voor de ouder en maakt het mogelijk dat de ouder het spel en de activiteiten kan toepassen.
Een veel gehoord geluid is dat kleuters gewoon thuis lekker moeten spelen en dat de leerkracht zich daar niet mee moet bemoeien. Vergeet dan niet dat de meeste ouders geen pedagogische opleiding hebben en dus niet dezelfde kennis als jou hebben. Ik vind dat wij in deze weken juist van toegevoegde waarde kunnen zijn om ouders te ondersteunen met ideeën en tips. Nooit met het idee om te bepalen wat er thuis precies moet gebeuren, maar om ervoor te zorgen dat alle kinderen gelijke kansen hebben.
De pagina is opgedeeld in verschillende onderdelen:
- Contact maken met kinderen en hun ouders
- Spelend leren bevorderen
- ICT tools om afstandsonderwijs vorm te geven
- Online video’s, apps en tools om te delen met ouders
+ Tips voor gadgets om je opnames nog beter te maken
1. Contact maken met kinderen en hun ouders
Plan elke week een online videokwartiertje. Kinderen missen hun klasgenoten en de leerkracht. Daarom is het belangrijk om contact te houden met de kinderen. Je kunt ervoor kiezen om te videobellen met de hele klas. Veel kinderen zullen het leuk vinden om elkaar even te zien, maar hebben niet de concentratie voor een heel groepsgesprek. Daarom is dit moment kort en is het niet nodig om dit meer dan een keer per week te doen. Voorbeelden om te doen tijdens deze les zijn het zingen van een bekend liedje, het vertellen van een verhaal, het laten zien van je huis of vragen van de kinderen beantwoorden.
In deze blog laat ik verschillende mogelijkheden zien om les op afstand vorm te geven via een video verbinding:
Contact met de ouders
Het is belangrijk om in beeld te hebben hoe het thuis gaat. Maak contact met ieder gezin en bekijk welke behoeftes er zijn. In een kleuterklas zitten veel verschillende niveaus door elkaar en ben jij de hele dag aan het differentiëren. Jij weet wat je van ieder kind kan verwachten bij een opdracht. Voor ouders is dit vaak niet helder en zij beginnen driftig het alfabet aan te leren, zodra jij over een nieuwe klank begint. Ook zijn er ouders die te weinig tijd hebben om met hun kind aan de slag te gaan of niet de middelen hebben om de activiteiten te doen die jij aanbied. Je moet dit als leerkracht weten. Ouders zullen het lang niet altijd toegeven dat het ze niet lukt, als je niet de ruimte geeft om het hier over te hebben. Dit kan prima in een persoonlijk gesprekje via de telefoon.
Deel niet alleen werkboekjes uit
Veel scholen leveren werkboekjes aan, zodat kinderen hier thuis in kunnen werken. Maar kijk ook verder: Welke materialen hebben kleuters nodig om te kunnen spelen en leren. Zodra jij weet welke ouders weinig materialen hebben, kun je ze op een veilige manier spellen, vouwblaadjes of andere materialen die ze missen van school laten ophalen. Ook een goed werkende tablet of laptop is voor sommige gezinnen geen vanzelfsprekendheid. Durf deze materialen nu uit te lenen. Er zijn ook fondsen die mogelijkheden bieden voor ouders.
Differentiëren naar ouders
Elke ouder is anders. Dit is geen verrassing, maar zodra je educatieve partners van elkaar bent is het wel belangrijk om je dit te beseffen. In een klas met kinderen van 4 t/m 6 jaar is het al heel belangrijk om te differienteren in de opdrachten. Ieder kind reageert anders op de lessen thuis. In het wekelijkse gesprek met ouders hoor je welke behoefte er is. Heeft een kind extra uitdaging nodig of wil het juist niks van school weten.
Een mooi voorbeeld

2. Spelend leren bevorderen – Speelwerkles thuis
Kleuters ervaren de wereld door spel en ervaringen. Er zijn op school enkele verplichte taken per week en daarnaast is er erg veel tijd voor spel. Dit kunnen wij ook doortrekken naar het thuisonderwijs. Het is belangrijk om vooral de ouders goed te informeren en duidelijk te vertellen wat zij thuis kunnen doen. Hier komen mijn tips om dit te doen:
Maak een pagina op Yurls
Alle ouders hebben tegenwoordig een mobiel en veel scholen communiceren via apps met de ouders. Zorg ervoor dat ouders weten hoevaak jij een update geeft over de lesstof. Maak een online omgeving zoals een Yurls pagina met activiteiten rondom jullie thema. Hierop kun je eigen video’s plaatsen waarin je een boek voorleest, een praatplaat bespreekt of een knutseltaak uitlegt. Maar ook kun je daar alle informatie kwijt zoals een leuk dobbelspel voor thuis, een leuk liedje en andere tips. Jullie zijn creatief genoeg om dit uit te schrijven. Ik heb een simpel voorbeeld voor je gemaakt met het thema Lente: https://kleutermeestersander.yurls.net/nl/page/1085429
In deze video leg ik uit hoe je een Yurlspagina maakt:
Er kwamen veel vragen over bestanden toevoegen aan een Yurlspagina. Daarom leg ik dat in deze video uit:
Instructievideo’s gebruiken
Om kinderen te kunnen helpen is het handig om korte instructies op te nemen van taken die je normaal in de klas zou doen. Zelf ben ik in 2014 al begonnen met het opnemen van mijn instructie. Ik zet een carkit houder op de tafel en plaats hier mijn telefoon in. Ik film dus vanuit mijzelf, zodat kinderen precies zien wat ze moeten doen. Praat rustig en neem de instructie in een keer achter elkaar op. Kleine foutjes zijn niet erg, in de klas vergis je je ook wel een keer. De video kan je op YouTube plaatsen. Ga naar de website van YouTube en log in met je Google-account. Je kunt nu een video plaatsen en kiezen voor verborgen. Nu kan je de link delen en kunnen alleen mensen met de link de video zien.

Uiteraard mag je ook mijn instructievideo’s gebruiken. Op deze pagina heb ik er een heleboel voor je op een rij gezet:
Spel
Het mooie van fantasiespel is dat je er eigenlijk geen materialen voor nodig hebt. Laat ouders inzien dat spel erg belangrijk is en dat zelfstandig spel ook heel goed is voor een kind. Je kunt daarvoor deze blog van Kleuteruniversiteit gebruiken:

Spelvoorbeelden delen
Wanneer je actief bezig bent met je thema laat jij als leerkracht in de klas het spel zien. Je speelt het spel voor. Je gaat samen spelen met de kinderen en brengt het spel samen met de kinderen naar een hoger niveau. Alle leerdoelen komen terug in dit spel. Je oefent het tellen in de huishoek of bij de kassa. Woordenschat oefen je in elke situatie en tijdens het schrijven van een boodschappenbriefje is het kind bezig met ontluikende geletterdheid.
Om het spel thuis te stimuleren kun je filmpjes maken van het spel wat kinderen kunnen spelen. Doe dit het liefst met zo min mogelijk aankleding. Enkel de attributen waar je bijvoorbeeld de woordenschat mee wilt vergroten. Op deze manier laat je kinderen zelf de omgeving invullen. Vind je het te spannend, dan kun je ervoor kiezen om het door poppen te laten uitspelen. Je hoeft dan niet zelf in beeld. Maak na afloop van deze filmpjes korte spelscripts van deze video’s. De ouders kunnen dit dan thuis gebruiken en ophangen op een plek waar kinderen spelen.
Werkbladen
Wanneer je werkbladen meegeeft is het belangrijk dat je kijkt naar de kwaliteit. Is het werkblad er om de tijd te doden en een saaie invuloefening? Of kan het kind er echt iets van leren. Mijn idee van een goed werkblad is een actief werkblad waarbij er handelende activiteiten worden uitgevoerd. Op de website van Kleuteruniversiteit vind je daar een uitgebreide blog over. Bijvoorbeeld een blad om op Tuinsafari te gaan:

Je kunt ook denken aan spelletjes om te doen met materialen die ouders thuis hebben.

Klik hier om naar mijn Pinterestbord te gaan met nog veel meer actieve voorbeelden.
Werkbladen en spelscripts maken
Op internet vind je veel kant en klaar materiaal, maar als je zelf iets wilt maken is de app en website Canva erg handig. Voor het onderwijs is deze tool ook nog helemaal gratis te gebruiken.
Tip! In Canva zitten ook veel betaalde afbeeldingen. Zoek in plaats daarvan gratis stockafbeeldingen om te gebruiken in je spelscripts en werkbladen.
Klik hier om te leren waar je deze kunt vinden.
3. ICT tools om afstandsonderwijs vorm te geven
Digitale middelen zijn dus niet de basis van je onderwijs, maar je hebt ze zeker nodig bij afstandsonderwijs. In dit deel laat ik je zien welke tools er beschikbaar zijn en handig voor iedere leerkracht.
AVG
In Nederland hebben wij sinds een aantal jaar te maken met de AVG. Zorg ervoor dat jij op school bespreekt welke tools je gaat gebruiken en checkt met de schoolleiding of het akkoord is om te gebruiken. Wil je dat ouders foto’s sturen, dan is het goed om opdrachten te bedenken waarbij de kinderen niet met hun gezicht in beeld hoeven te staan. Geef dit ook duidelijk aan in de opdracht.
Een digitaal prikbord – Padlet
Op de website Padlet kun je een afgeschermd prikbord maken waarop ouders en kinderen kunnen reageren door middel van tekst of foto’s. Dit digitale prikbord is een mooie verzamelplek. Laat ouders en kinderen reageren op een onderwerp met een foto of tekst. In deze video krijg je een uitleg over het aanmaken van een Padlet:
Maak eenvoudig een digitaal boek of filmpje met Bookcreator
In de app en op de website van Bookcreator kun je eenvoudig een digitaal boek of filmpje maken. De naam van de app zegt het al: creëer een boek. Je kunt de bladzijde vullen met tekst, foto’s en gesproken berichten. Je exporteert het boek daarna eenvoudig als digitaal boek of als filmpje. In deze video geef ik je een indruk van de app en website:
Ga naar https://app.bookcreator.com/sign-in
Download de app hier: https://apps.apple.com/nl/app/book-creator-for-ipad/id442378070
Maak een luisterverhaal/opdracht
Je kunt heel eenvoudig een opdracht of verhaal inspreken voor de kinderen uit je klas. Je werkt daarmee aan de doelen van kritisch luisteren en het is een leuke manier van werken. Dat het echt zo simpel is laat ik in deze video zien:
Download dictafoon voor iPad/iPhone: https://apps.apple.com/nl/app/dictafoon/id1069512134
Download recorder voor android: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.google.android.apps.recorder&hl=nl
Adobe Spark – Maak eenvoudig een website en video’s
Wil je een eigen website maken voor de klas of snel een filmpje bewerken? Dan zijn de gratis apps van Adobe Spark ook een aanrader. Check deze blog voor meer uitleg:
Maak eenvoudig een educatief filmpje – Schermopname maken
Wil je aan de slag met woordenschat, denk dan eens aan een schermopname waarbij je vertelt bij een praatplaat of bij een app.
iPad/iPhone:
Schermopname op de computer:
Eenvoudig je video’s bewerken
Veel leerkrachten zijn bezig met het maken van video’s. Probeer zoveel mogelijk in een keer op te nemen, dat scheelt veel tijd in het monteren. Wil je toch monteren dat heb ik hieronder twee tips voor je.
Gebruik je een computer of Chromebook dan kun je gebruik maken van de website: Wevideo
Op de iPad, iPhone en Mac is het programma iMovie een aanrader:
Maak een digitaal spel voor je klas
Een digitaal spel van je eigen leerkracht zorgt voor verbinding. Daarnaast kunnen kinderen een oefening doen met directe feedback. Je kunt heel eenvoudig het juiste antwoord instellen. Zelf heb ik voor veel verschillende thema’s al spellen gemaakt. Dit een voorbeeld voor het thema bouwen:
In deze video leg ik uit hoe je eenvoudig een TinyTap spel maakt:
4. Online video, apps en tools om te delen met ouders
Hieronder vind je mijn opsomming van digitale materialen die je eenvoudig kunt delen, zodat je niet helemaal zelf het wiel hoeft uit te vinden. Laten wij afspreken dat elke instructievideo het doel in de titel heeft. Zo kun je online snel en makkelijk elkaar video’s vinden. Zoals bijvoorbeeld deze juf heeft gedaan met ‘Van klein naar groot’.
Bewegend leren met meester Sander
Maak gebruik van mijn beweegvideo’s. Deze video’s vind je op mijn YouTube kanaal en kun je eenvoudig delen:
Tinytap Spellen – Kleuteridee
Hierboven vind je een uitleg over Tinytap, maar wist je dat er al heel veel goede Tinytaps gemaakt zijn? Een goed voorbeeld is juf Petra van de website Kleuteridee.nl. Klik op de afbeelding hieronder om naar haar spellen op Tinytap te gaan.

https://www.tinytap.it/community/profile/juf-petra-kleuteridee/
SchoolTV – Letterjungle
Letterjungle is een van mijn favoriete series op Schooltv. Erg leuk voor kinderen in groep 2!

https://schooltv.nl/programma/letterjungle/
Er is ook een interactieve plaat. Kinderen kunnen dan opzoek naar letters:

https://ntr.nl/html/micrio/schooltv/letterjungle/
KindPunt TV
Elke ochtend maken wij een uitzending voor de kinderen op http://www.kindpunt.tv

Kleuterthuisblijf TV
Elke dag maakt meneer Frans een nieuwe aflevering! Erg leuk om te delen met kinderen uit je klas.
Super Simple TV – Car Wash
Wil je de kleuters ook thuis in aanraking brengen met Engels? Dan is de website van Super Simple TV een aanrader. Mijn favoriete serie is Car’s Car Wash. Dit keek ik ook altijd in de klas en de kinderen vinden dit geweldig.
De beste gadgets voor afstandsonderwijs
Ik krijg ook veel vragen over tools om je video’s nog beter te kunnen maken. Daarom zet ik hier op een rij welke gadgets hiervoor geschikt zijn!
DJI Osmo Mobile 3
De meeste video’s neem ik op met mijn DJI Osmo Mobile 3. Dit is een gimbal. Op de website van Coolblue staat de volgende omschrijving:
Met de DJI Osmo Mobile Combo neem je stabiele videobeelden op met je smartphone. Deze gimbal wordt geleverd met statiefpoten en een opberghoes. De korte, inklapbare handgrip zorgt ervoor dat je de Osmo Mobile 3 eenvoudig opbergt. Op de grip zitten een aantal bedieningsknoppen, waarmee je de gimbal van boven naar beneden en van links naar rechts laat bewegen. Met de M knop draai je jouw smartphone om verticale opnames te maken, bijvoorbeeld voor portretten. Naast de ActiveTrack functie, waarmee je onderwerpen volgt, heeft de stabilizer ook hyperlapse, timelapse en panorama opties. Hiermee neem je gemakkelijk mooie beelden op. In de sport modus zijn de assen van de stabilizer gevoeliger. Op die manier volg je onverwachte bewegingen van sporters zonder problemen.
Klik op de afbeelding om de Osmo mobile 3 direct te bestellen.

https://www.coolblue.nl/product/837047/dji-osmo-mobile-3-combo.html
Telefoonhouder
Ook erg handig en vooral voor instructievideo’s!


Smartphonehouder, statief + Lamp
Een complete set voor je online lessen.


Smartphone Microfoon
Geluid opnemen bij een video is een vak apart. Daarom kan een extra microfoon handig zijn.


Green Screen
Wil je je video’s nog professioneler maken, gebruik dan een green screen.

Klik hier voor een uitleg over het maken van een video met een green screen.
Bekijk ook mijn eerdere tips in deze blogs:
