Kies samen met de kinderen een nieuw thema!
Wat is er mooier dan een geweldig thema uitwerken in je eigen klas? Enthousiaste kinderen die met nog enthousiastere verhalen naar huis gaan. De ouders en kinderen komen op school met allemaal spullen en nog mooier: ouders die hun expertise wel in willen zetten. De kinderen zijn niet weg te slaan uit de themahoek. Het zijn allemaal kenmerken van een succesvol en geslaagd thema. In deze blog laat ik je zien dat de betrokkenheid al begint bij het kiezen van het thema. Ja, de kinderen kiezen het thema!
Het boek Basisontwikkeling omschrijft thema’s op de volgende manier:
Thema’s verbinden de activiteiten aan betekenisvolle inhouden. Ze zorgen voor een gemeenschappelijk kader; kinderen en leerkracht weten waar ze het samen over hebben. Gezamenlijke activiteiten en een gemeenschappelijk referentiekader zijn ook extra bevordelijk voor de ontwikkeling van communicatie en taal.
Het gaat daarbij om betekenisvolle situaties en activiteiten. Ook daarover schrijven ze in het boek Basisontwikkeling een aantal mooie dingen:
‘Goed onderwijs begint met betekenisvolle activiteiten voor kinderen’ en ‘liever echte plastic messen gebruiken, liefst echte soep maken en echte woorden schrijven die iemand anders kan lezen’
‘Ze doen graag mee met grote kinderen en volwassen en spelen na wat zij doen: dansen, zieken verzorgen, autorijden, je mooi maken, boodschappen doen en zelf betalen.’
‘Een betekenisvolle activiteit is een waar kinderen ervaring mee hebben in het echte leven en er emotioneel bij betrokken zijn.’
In de volgende 4 stappen laat ik je zien hoe jij ook eenvoudig aan de slag kunt gaan om je eigen thema’s te bedenken met de kinderen.
Stap 1: Inspiratie opdoen
Ga samen met de kinderen inspiratie opdoen. Dit kun je bijvoorbeeld doen in de Bibliotheek (op school) of in de boekhandel. Laat de kinderen boeken bekijken waar thema’s instaan waarover gewerkt kan worden.
Stap 2: Brainstormen
Laat de kinderen daarna een Placemat maken. De Placemat is een Coöperatieve werkvorm.
Op de website van Wij-Leren.nl staat de Placemat als volgt omschreven:
Elk groepje van vier leerlingen krijgt een vel papier, met in het midden een rechthoek. Vanuit de hoeken van de rechthoek trekken de kinderen lijnen naar de hoeken van het papier. Op die manier ontstaan er nog vier vakken, voor elk groepslid een.. De leerkracht geeft een opdracht en elke leerling schrijft in zijn eigen vak zijn ideeën en antwoorden op. Daarna gaan de leerlingen overleggen en formuleren ze een gemeenschappelijk antwoord. Dat schrijven ze op in de gemeenschappelijke rechthoek. Daarop volgt de klassikale uitwisseling. De placemat is een vorm van zelfstandige verwerking. Deze werkvorm is in te zetten van groep 3 tot en met 8. De samenwerkingsvaardigheden die aan bod komen, zijn: luisteren, overleggen en overeenstemming bereiken. De tijdsduur is tien tot vijftien minuten.
Elk groepje komt uiteindelijk dus met een idee voor een thema. Dit bespreek je bij de volgende stap.
Stap 3: Inventariseren en stemmen
Verzamel alle thema’s en schrijf ze op. Je kunt op dit moment natuurlijk zelf een thema toevoegen. Nu mogen alle kinderen hun stem uitbrengen. Gebruik de staafdiagramtool van Gynzy of turf het aantal stemmen voor een thema.
Nu is het nieuwe thema duidelijk! En je kunt ook nog mooi een les tellen eraan toevoegen!
Stap 4: Afronden en plannen.
Wij hebben daarna een planning gemaakt met alle thema’s die gekozen zijn. Dit kan je natuurlijk helemaal invullen zoals jezelf wilt. Hang alle stappen zichtbaar op in de klas, zodat de kinderen er nog over kunnen praten met elkaar of aan hun ouders kunnen laten zien!
Ik ben heel benieuwd met welk thema jullie aan de slag gaan! Laat je een reactie achter als het gelukt is?
Tips:
– Hebben de kinderen geen inspiratie voor een thema? Gebruik dan de thema’s en prentenboeken van Kleuteruniversiteit om de kinderen op ideeën te brengen.
– Laat ouders mee brainstormen door het tijdens de inloop te houden.
– Zie jij een thema echt niet zitten? Bespreek dit dan met de kinderen en kom met een goed alternatief. Durf dus eerlijk te zijn.
– Neem een paar dagen de tijd voor dit proces. Als je alle stappen achter elkaar uitvoert is dat niet handig en vinden de kinderen er ook weinig aan. Ook is het voor de kinderen fijn om er soms even iets langer over na te kunnen denken.
Thema’s maken en bedenken is soms best een hele klus. Zelf heb ik veel steun gehad aan het boek Basisontwikkeling! Dit is zeker een aanrader voor iedere kleuterleerkracht.
